Slowfeeding is steeds populairder onder paardenhouders. En het idee is simpel: het aanbieden van (ruw)voer op een manier die de natuurlijke eetgewoonten van paarden nabootst, namelijk: langzaam en in kleine hoeveelheden gedurende de dag. Omdat slowfeeding als natuurlijker voertechniek wordt gezien, voelt het als een goede zet voor je paard. Maar … hier moet je op letten bij slowfeeding.
Wat is slowfeeding?
Slowfeeding is dus de methode waarbij paarden hun voer langzaam moeten eten. Eigenlijk worden ze min of meer gedwongen tot dat langzame eten. Dit kan worden bereikt door gebruik te maken van speciale hooinetten, slowfeeders of voerbakken met kleine(re) openingen. Het doel is om de tijd die een paard nodig heeft om zijn voer op te eten te verlengen. Omdat kleine hapjes gedurende de dag past bij de evolutionaire programmering van je dier, heeft slowfeeding dan ook fysieke en mentale voordelen voor het paard.
Andere voordelen
Slowfeeding houdt paarden ook langer bezig. Dat gaat verveling of ongewenst gedrag, zoals stalondeugden (bijv. weven of kribbebijten), tegen. Zéker bij (stal)paarden die gedurende de dag weinig kunnen rekenen op (mentale) verrijking of prikkeling. Ook krijgen paarden minder kans om te veel te eten, wat helpt bij het handhaven van een gezond gewicht. Door slowfeeding kunnen de paarden in dezelfde tijd immers minder tot zich nemen. Die extra tijd bevordert een betere vertering en vermindert het risico op spijsverteringsproblemen zoals koliek en maagzweren. Paarden mogen vanwege hun spijsverteringsstelsel niet te lang (een enkel tot enkele uren) zonder toegang tot ruwvoer en het slowfeeden vermindert de tussenpozen en daarmee gezondheidsproblemen.
Zo kan je slowfeeden
Bij slowfeeding wordt over het algemeen gedacht aan het aanbieden van ruwvoer (hooi) via fijnmaziger netten. Omdat ruwvoer in volume en voedingswaarde de absolute basis is voor je paard, is daarin ook de grootste winst te behalen. Maar er zijn meer producten op de markt die je kan zien als slowfeeding:
- Reguliere hooinetten: Deze netten hebben mazen waardoor paarden het hooi moeilijker kunnen pakken en dus langer bezig zijn met eten, dan wanneer het ruwvoer vrij (bijvoorbeeld los vanaf de grond) wordt gevoerd. Met een hooinet worden over het algemeen netten bedoeld met mazen tussen de 6 – 9 cm.
- Slowfeeders: Dit zijn de fijnmaziger netten die steeds meer ingezet worden met enkel slowfeeding als doel. Ze lijken in zekere zin op hooinetten, maar bevatten kleinere mazen tussen de 3 – 5 cm.
- Slowfeedbakken met roosters: Dit zijn voerbakken met een rooster bovenop, waardoor paarden slechts kleine hapjes per keer kunnen nemen. Vaak zakt het rooster mee naar beneden naarmate het volume in de bak afneemt. Zo behoudt je paard toegang.
- Voerbakken met timer: Steeds vaker zien we ook voerbakken of hooibakken met een timer. Deze bakken gaan enkele keren per dag automatisch open en dicht en zorgen daarmee voor een onderbroken, uitgestelde inname van voer.
- Graasmaskers: Graasmaskers of grasmaskers zijn snoetjes die over de mond van het paard geplaatst worden. Onderin bevatten ze een kleine doorgang waar je paard doorheen kan eten. Deze maskers worden met name ingezet bij weidegang wanneer paarden risico hebben tot overgewicht. Hier gaan we in dit artikel niet verder op in.
- Snackballen: Dit zijn vaak houten of kleurrijke toevoegingen waar je snacks, takken of fruit in verstopt. Je paard wordt spelenderwijs uitgenodigd om de beloning op te halen. Ze zijn niet bedoeld als hoofdvoerplek, maar bieden een welkome, prikkelende aanvulling die uitnodigt tot breinwerk.
Waar moet je op letten bij slowfeeding?
Hoewel slowfeeding bijdraagt aan natuurlijker eetgedrag (namelijk kleine hapjes over de gehele dag), kleven er behoorlijke risico’s en nadelen aan slowfeeding. Hier moet je op letten als je kiest voor slowfeeding:
- Frustratie: Het natuurlijker aanbieden van voer via slowfeeders, rekent vaak op frustratie bij paarden. Ze zijn namelijk niet gewend om slechts kleinere porties te verkrijgen. Het kost ze meer moeite om te blijven eten. Let er dus op dat je je paarden niet frustreert; dat is immers minstens zo ongezond. Zorg ervoor dat je rustig (over weken of maanden) afbouwt in maasgrootte, zodat de paarden kunnen leren hoe ze kunnen eten. Houd goed in de gaten of je paard nog steeds voldoende binnenkrijgt!
- Variatie: In de natuur eten paarden op verschillende hoogtes. Van bomen en takken in de hoogte tot bloemen en grassen op de grond. Zorg ervoor dat je ook je eigen voerpunten op deze verschillende hoogtes en op ruime afstand van elkaar aanbiedt. Niet alleen omdat het dus past bij zijn natuurlijke gedrag; je voorkomt ook nog eens (nek)klachten wanneer je paard niet de hele dag in dezelfde houding staat, maar juist variëren en bewegen kan. Varieer ook in maasgrootte en montage (de ene keer ‘los’ bungelend en de andere keer wat krachtiger tussen twee palen), zodat je paard steeds opnieuw wordt uitgedaagd. Houd goed in de gaten of er hoogtes of manieren zijn die niet gebruikt worden of leiden tot frustratie en pak dat aan zodra je het constateert.
- Kuddegedrag: Veel paarden met slowfeeders hebben (vrije) toegang tot een paddock of track. Om in de vaak beperkte ruimte geen problemen in de kudde te krijgen, kies je altijd voor 1, maar bijvoorkeur 2 voerpunten méér dan het aantal paarden dat je houdt. Heb je 4 paarden in je kudde? Dan kies je dus voor 5 of 6 voerplekken met voldoende afstand tot elkaar. Zorg er idealiter voor dat de voerpunten via verschillende looproutes bereikbaar zijn voor de paarden. Zo zitten de paarden elkaar niet in de weg en heeft ieder paard op gezonde wijze toegang tot voer.
- Veiligheid: Alle onnatuurlijke toevoegingen aan de weide of stal, zoals palen, hekken, bakken of netten, brengen een risico van verwonding of verstrikking met zich mee. Zorg ervoor dat slowfeeders op een veilige plek worden geplaatst waar paarden niet met hun benen verstrikt kunnen raken. Hang hooinetten bijvoorbeeld op een hoogte waarbij de kans op verstrikking minimaal is. Geef extra aandacht aan paarden die regelmatig slaan of op ijzers lopen; zij lopen extra kans om in de netten te blijven hangen.
- Tandslijtage: Sommige eigenaren constateren meer slijtage van de voortanden sinds het slowfeeden. Dat kan verklaard worden doordat de paarden dagdagelijks langs metalen of kunststof netten gaan met hun mond en tanden. Wissel eventueel nog meer af tussen verschillende soorten slowfeeders om dit te voorkomen. Houd de slijtage goed in de gaten en vermeld eventuele twijfels of zorgen bij je paardentandarts.
- Hoeveelheid: Zorg ervoor dat de hoeveelheid voer die je aanbiedt past bij de (ruwvoer)behoeften van je paard(en). Frustratie en gezondheidsproblemen ontstaan bij een tekort, terwijl te veel voer de voordelen van slowfeeding teniet doet. Houd er ook rekening mee dat slowfeeders in de buitenruimte kunnen verregenen en het hooi daarna schimmelen zal; zorg dus zoveel mogelijk voor een dagelijkse verversing om schimmelen uit te sluiten.
Zo ga je te werk
Het is dus belangrijk om slowfeeding op de juiste manier toe te passen. Je moet altijd rekening houden met de veiligheid en behoeften van je paard of kudde. Introduceer slowfeeding echt geleidelijk om je paard de tijd te geven eraan te wennen. Begin met grotere mazen en verklein deze naarmate je paard gewend raakt. Let op het gedrag van je paard bij de slowfeeder. Als je merkt dat je paard gefrustreerd raakt of agressief gedrag vertoont, pas dan zaken aan. Twijfel je? Naast dierenartsen en therapeuten zijn er inmiddels verschillende specialisten die je kunnen helpen bij het natuurlijker houden van je paard en het gezond slowfeeden.
