Waarom je nooit kruidenmengsels geven wil aan je paard

Het aanbieden van kruiden aan paarden is aan de ene kant een eeuwenoude praktijk en tegelijkertijd iets dat in aandacht toeneemt. En dat is logisch, omdat kruiden vaak gezien worden als gezondheidsbevorderende voeding. Toch gaat deze ontwikkeling helaas ook gepaard met een aantal misvattingen. Vanuit die misvattingen zien we steeds meer (commerciële) voormengsels van kruiden verschijnen. Vaak zijn zij vernoemd naar gezondheidsbevorderende beloftes, zoals Kriebelrust, Darmflow, Gezonde Vacht Mix. Daar ligt immers vaak ook jouw behoefte als eigenaar: je wil je paard zo graag ondersteunen in zijn gezondheidsklacht. Er zijn echter 5 redenen waarom je nooit kruidenmengsels wil geven aan je paard.

De programmering van je paard

Paarden zijn grazers, ontworpen door de evolutie om gedurende de dag kleine hoeveelheden voedsel te consumeren. Hun spijsverteringsstelsel is aangepast aan een dieet van voornamelijk gras, hooi en andere vezelrijke planten. De maag van een paard is relatief klein. Ze produceert constant maagzuur, wat betekent dat ze regelmatig kleine hoeveelheden voedsel moeten eten om maagproblemen te voorkomen. Op deze programmering van het paard baseren we idealiter zijn voersamenstelling en -inname.

De dikke darm en de blindedarm van het paard spelen een cruciale rol in de vertering van vezels. Deze organen herbergen een complex ecosysteem van micro-organismen die helpen bij de fermentatie van plantaardig materiaal. Veranderingen kunnen deze delicate balans verstoren en leiden tot spijsverteringsproblemen zoals koliek of mestwater. Je kan je voorstellen dat inmenging in het management – hoe goed bedoeld door ons ook – daarmee van grote invloed kan zijn op zijn gezondheid. Het is niet voor niets dat veel paarden in het voorjaar met acute koliek-klachten te kampen krijgen. Na een lange winterperiode krijgen ze namelijk weer toegang tot gras. Of dat paarden na verhuizing van stal maandenlang allerlei vervelende gezondheidsklachten of gedragsproblemen vertonen die je eerder nog niet kende van je dier.

Waarom geef je geen kruidenmengsels?

Deze fysiologie van het paard betekent niet dat je zijn gezondheid niet mag of kan ondersteunen. Sterker nog, van nature heeft het paard dagelijks toegang tot zo’n 80 verschillende voedingsbronnen (kruiden, grassen, zaden, et cetera). Dat is iets dat we in de reguliere houderij niet (kunnen) aanbieden. Kortom: je paard heeft wel degelijk behoefte aan natuurlijke aanvulling en variatie. Als eigenaar of verzorger doe je er dus goed aan om je paard een zo’n breed mogelijk scala aan te bieden. Deze 5 redenen zorgen er echter voor dat je je kruidenmengsel helaas beter kan laten staan:

1. Herkenbaarheid van voedsel: Paarden in de natuur hebben de mogelijkheid om zelf te kiezen welke planten ze eten. Het rijke rantsoen groeit in bermen, aan struiken, boompjes, in paddenstoelen, bloemen en in grassen. Door paarden toegang te geven tot zuivere, herkenbare kruiden, boots je deze natuurlijke herkenning zoveel mogelijk na. Het paard kan zelf kiezen wat het nodig heeft voor zijn gezondheid en welzijn. Hij doet dat op basis van eigen instincten en kennis en herkent de voedingsbronnen die worden aangeboden.
   
   Kies je voor (natuurlijke) kruidenmengsels of (farmaceutische) supplementen, dan ontneem je het paard onbedoeld het kunnen herkennen van de voeding. In het geval van mengsels zal je paard álles eten, in plaats van enkel de kruiden en stoffen die hij eigenlijk wenst. De afzonderlijke ingrediënten zijn wellicht zuiver en natuurlijk; voor je paard zijn ze niet meer van elkaar te onderscheiden. Ze zijn namelijk vermengd. In het geval van supplementen herkent je paard de voedingsstoffen überhaupt niet of nauwelijks nog, omdat ze in deze vorm niet voorkomen in de natuur.
   
   Kies dus in elk geval altijd voor producten die je zelf ook nog steeds herkent in de natuur. Zonder belastende extra stoffen of chemische bewerkingen. Als je de kruiden ook nog eens los van elkaar aanbiedt in plaats van vermengt, dan kan je paard zijn natuurlijk instinct gebruiken. Het kunnen herkennen en onderscheiden van voeding is voor je paard essentieel in zijn welzijn.
   
   
2. Zelfmedicatie en behoefte aan vrije keuze: De primaire behoefte aan vrije keuze (of zelfregie of -medicatie) stelt paarden dan ook in staat om instinctief de kruiden en planten te kiezen die ze op dat moment nodig hebben. Maar, niet alleen vermengen we kruiden of supplementen in de praktijk vaak; ook worden zij op zichzelf weer vermengd met bijvoorbeeld muesli’s, balancers of andere voerbeurten. Daarmee verplichten we onze paarden onbedoeld tot het eten van deze aanvulling. Hij zal immers zijn reguliere voerbeurt graag eten en daarmee ‘meenemen’ wat je zo liefdevol hebt toegevoegd. Exact op de tijdstippen die je als eigenaar bepaalt.
   
   Wil je je paard dus verrijken met extra voedingsstoffen? Gun hem dan zijn basisbehoefte en bied je verrijking niet verplicht aan. Kies in plaats daarvoor altijd voor een vrije selectie*. 
   
   
3. Kiezen voor de juiste balans van stoffen: Het gezonde paard dat ongedwongen, vrije keuze heeft, is ook nog eens in staat de optimale balans in voedingsstoffen te vinden. Dat is voor hem belangrijk, en juist ook bij de inzet van kruiden essentieel. Kruiden bevatten bioactieve stoffen die in hoge concentraties schadelijk kunnen zijn. Dat geldt natuurlijk voor heel veel voedingsstoffen (ook voor de mens), maar kruiden lijken vanuit hun natuurlijke oorsprong te vaak ‘ongevaarlijk’. Onthoud: kruiden zijn dus enkel ongevaarlijk in de juiste dosering voor jouw paard (en dus gevaarlijk bij een teveel).
   
   Wanneer kruiden in mengsels worden aangeboden of met het normale voer worden gemengd, loopt je paard onbedoeld het risico op overdosering. Ze kunnen immers geen natuurlijke selectie toepassen op mengsels, en zijn daarmee niet (meer) in staat de juiste balans te vinden tussen ondersteunende of toxische hoeveelheden. Dit geldt ook als je de adviesdosering van de fabrikant aanhoudt. Dat heeft te maken met de ‘one size fits nobody’ samenstelling en de individuele behoefte van je paard.
   
   
4. Individuele behoefte: Het is onmogelijk om voor iedere individuele behoefte de optimale dosering toe te passen. Elk paard, elke dag, elke situatie is uniek. Je paard heeft simpelweg een éigen behoefte op basis van leeftijd, gezondheidstoestand, activiteitenniveau, seizoen, gezondheidshistorie, weidebeheer en omgeving. Een standaard kruidenmengsel houdt geen rekening met deze variaties. Deze richt zich vaak enkel op het gezondheidsvoordeel dat er in algemene zin mee beloofd wordt. De vraag is dus of dat gezondheidsvoordeel voor jóuw paard ook bereikt wordt indien er niet op zijn individuele behoefte wordt ingegaan. 
   
   Daarnaast worden mengsels vaak vermarkt als een quick fix bij gezondheidsklachten. Zonder ’the bigger picture’ van jouw paard in ogenschouw te nemen. Want: welk ruwvoer krijgt je paard reeds? Welke vitaminen krijgt hij reeds (teveel) via een balancer? Of: welke kruiden of supplementen voer je nog meer? 
   
   Kortom: kruidenmengsels houden geen rekening met de behoeften van jouw paard. Ze zijn ontwikkeld met de wens om specifieke gezondheidsvoordelen voor hem te bereiken. De vraag is altijd of dít dan de juiste samenstelling voor hem is, zodra we je paard holistisch bekijken**.
   
   
5. Voorkomen van intoleranties: Net als mensen kunnen paarden allergisch of intolerant zijn voor bepaalde kruiden of voedingsstoffen. Wanneer je kruidenmengsels gebruikt, wordt het moeilijker om te identificeren welk kruid een allergische reactie veroorzaakt. Je biedt hem ondertussen wél dat kruid aan helaas, zonder te weten welk kruid zo prikkelt. Door kruiden afzonderlijk en in vrije keuze aan te bieden, kun je eventuele negatieve reacties snel identificeren en het betreffende kruid verwijderen uit het rantsoen van je paard. Ook zal je zien dat je paard in principe het kruid niet eens tot zich zal nemen indien hij de ruimte heeft tot zelfregie.

Samengevat

Het geven van kruiden aan je paard kan veel voordelen bieden, mits dit op de juiste manier gebeurt. Het is essentieel om kruiden altijd zuiver en vanuit vrije keuze aan te bieden om ervoor te zorgen dat je paard de juiste kruiden in de juiste hoeveelheden binnenkrijgt. Vermijd het gebruik van kruidenmengsels* en meng kruiden niet met het normale voer om overdosering, toxiciteit en spijsverteringsproblemen te voorkomen. Door kruiden apart aan te bieden, kun je inspelen op de natuurlijke behoeften van je paard en zijn gezondheid en welzijn optimaliseren. Luister naar je paard, observeer zijn reacties en pas het rantsoen aan op basis van zijn specifieke behoeften en voorkeuren. Zo zorg je ervoor dat je paard de beste zorg krijgt en begrijp je waarom je nooit kruidenmengsels wil geven aan je paard**.

*Heb je een paard met een duidelijk probleem in zijn gezondheid? Weet je exact wat de oorzaak is en kan je rekenen op de begeleiding van je dierenarts of therapeut? Dan kan je er natuurlijk voor kiezen om je paard wél te verplichten tot het innemen van specifieke stoffen of gebruik te maken van producten die op een minder natuurlijke wijze zijn samengesteld.

** Wil je tóch graag met mengsels werken? Kies dan voor mengsels op maat onder begeleiding van een dierenarts of therapeut en ga niet voor de standaard mengsels.